Các vấn đề cần lưu tâm trên bệnh án
- Có sanh được ngã âm đạo hay không?
- Tiên lượng mẹ con như thế nào?
Đánh giá 3P: tiên lượng dự sanh ngã âm đạo
- Power
- Cơn gò
- Sức khoẻ mẹ, sức rặn
- Nội khoa
- Tâm thần kinh
- Passenger
- Ngôi thế, kiểu thế: Tốt nhất là chẩm chậu trái trước hoặc chẩm chậu phải trước
- Tương quan giữa hình dáng khung chậu và kiểu thế ngôi thai
- CCTT hoặc CCPT = khung chậu dạng phụ (tốt nhất để sanh)
- CC P/T Ngang = khung chậu dạng dẹt
- CCPS hoặc CCTS = khung chậu dạng hầu
- Cân nặng thai: Thai từ 4kg thì được xem là thai kì nguy cơ cao => mổ lấy thai
- Sức khoẻ thai
- Đánh giá APGAR
- Đánh giá suy thai cấp/ suy thai trường diễn
- Passage (khung chậu, mô mềm, tầng sinh môn)
- Đánh giá khung chậu:
- Chính xác nhất dùng quang kích chậu
- Ước lượng:
- Dạng phụ: nữ cao khoảng 1m6, cân xứng, mặt mày láng
- Dạng dẹt: tròn, mũm mỉm, khoảng 1m45 – 1m50
- Dạng hầu: trông cân đối nhưng nhỏ nhắn, mặt mụn, người gầy, nhìn xa xa khó biết nam hay nữ
- Khung chậu đã được thử thách trước đây hay chưa
- Tầng sinh môn
- Phần phụ của thai
- Dây rốn quấn cổ
- Nhau tiền đạo
- U tiền đạo: UXTC ở đoạn eo,…
- Đánh giá khung chậu:
- Chỉ định mổ tuyệt đối: Tiền sản giật không đáp ứng với điều trị nội khoa
Thalassemia không ảnh hưởng đến cuộc sanh
Thai quá ngày là thai từ 42 tuần trở lên
- Xác định tuổi thai
- Kinh chót
- Thai non tháng cần thêm kinh áp chót => đánh giá tính chất, số lượng, thời gian kinh
- Phân biệt với tình trạng ra máu do sự làm tổ của thai (Spotting) -> AUB
- Dùng công thức Naegele: +1 năm, -3 tháng + 7 ngày
- Quan trọng là phải xem xét ngày kinh
- Sau phòng noãn 14 ngày sẽ có kinh, như vậy nếu kinh không đều thì phải cộng thêm khoảng không đều so với kinh bình thường để có ngày dự sinh chính xác
- Quan trọng là phải xem xét ngày kinh
- Thai non tháng cần thêm kinh áp chót => đánh giá tính chất, số lượng, thời gian kinh
- Sổ khám thai
- Siêu âm
- Chính xác nhất
- Siêu âm tuổi thai chính xác nhất trong TCN1,
- từ 7-12 tuần, thông qua chiều dài đầu mông (CRL), sai khoảng 3 ngày
- Trước 6 tuần, tính đường kính túi thai => sai lệch tăng
- Kinh chót
- Sức khoẻ thai
- Ngoài chuyển dạ
- NST
- Siêu âm doppler
- Trong chuyển dạ
- Chưa vỡ ối: CTG + lượng nước ối
- Đã vỡ ối: CTG + màu sắc nước ối
- Màu sắc ối:
- Ngôi mông: tống xuất phân su
- Ngôi khác
- Màu sắc ối:
- Ngoài chuyển dạ
Màu xanh: suy thai cấp
Màu vàng: suy thai trường diễn
-
-
-
- CTG
- MLT bất chấp
- CTG
-
-
Nhịp hình sin
Nhịp giảm trầm trọng
- Ước lượng cân thai
- Khám: công thức McDonald = (vòng bụng + chiều cao)/40 (tính theo cm, kết quả ra kilogram)
- Siêu âm: dựa vào vòng bụng, CRL, CVVĐ, CDXĐ => chính xác hơn
- Sách at the gland: trung bình FL, AC và BPD
- Ngôi thai
- Thủ thuật Léopold (gồm 4 bước): không xác định được ngôi
- Xác định cực trên
- Xác định thế
- Xác định cực dưới
- Lọt hay chưa
- Khám trong
- Đánh giá ngôi thông qua điểm mốc
- Thóp sau -> ngôi chỏm (3 cạnh)
- Mũi -> ngôi trán
- Cằm -> ngôi mặt
- Cằm trước thì sanh được, cằm sau thì không sanh được
- Xương cùng -> ngôi mông
- Đánh giá ngôi thông qua điểm mốc
- Thủ thuật Léopold (gồm 4 bước): không xác định được ngôi
- Sự chuẩn bị của CTC
- Chuyển dạ tự nhiên:
- Cơn gò Braxton Hicks sẽ giúp CTC xóa trước, mở sau
- Sonde Foley: ép mở nhưng chưa xóa
- Chuyển dạ tự nhiên:
- Khung chậu (thuốc Baudeloque)
- Khung chậu ngoài
- Khám lưỡng gai, lưỡng mấu, lưỡng bào
- Khung chậu ngoài thường là bình thường
- Nếu nhỏ, lệch thì thường kèm theo vấn đề ở khung chậu trong
- Khung chậu trong
- Eo trên:
- Mỏm nhô: xác định đường kính trước sau
- Hai gờ vô danh: xác định đường kính ngang
- Eo giữa
- Gai hông và đường cong xương cùng
- Eo dưới
- Góc vòm vệ và ụ ngồi
- Eo trên:
- Khung chậu đã được thử thách
- Quang kích chậu
- Khung chậu ngoài
- Tầng sinh môn
- Bình thường: hình ảnh nhi hóa, không lông, nhỏ, không vách ngăn âm đạo, không tử cung âm đạo
- Nhau tiền đạo
- Rốn quấn cổ
- Nhịp giảm muộn
- Nhịp tim giảm
- Siêu âm
Nghiệm pháp lọt
- Làm khi đã vào chuyển dạ tích cực rồi mà thai còn chưa lọt
- Bấm ối + tăng co
- Đánh giá lại sau 2 giờ
Phương pháp làm chín mùi cổ tử cung – KPCD
- Cơ học
- Chườm nóng
- Prostaglandin
- E1: misoprostol (đã cấm)
- E2: chèn bấc -> tăng gò + chín mùi
- Cơ học:
- Kovac: thắt 2 bao cao su + bơm nước -> tách trung sản mạc
- Foley:
- Kênh CTC: 30 -50ml
- Lòng TC: 60 – 80ml
- Đặt trong vòng 12h, đánh giá sau 12-24h