Thiếu máu do thiếu sắt là một vấn đề sức khỏe phổ biến trong cả người lớn và trẻ em. Tuy nhiên, trẻ em lại càng dễ bị thiếu máu do thiếu sắt và đặc biệt là trong giai đoạn đầu đời. Theo thông tin của Tổ chức Y tế Thế giới, khoảng 40% trẻ em dưới 5 tuổi trên toàn cầu hiện nay bị thiếu máu do thiếu sắt.
Nguyên nhân chính của thiếu máu do thiếu sắt ở trẻ em là do nhu cầu sắt của cơ thể tăng cao trong quá trình phát triển và tăng trưởng. Sắt là một chất dinh dưỡng quan trọng cần thiết cho quá trình sản xuất hồng cầu trong cơ thể, giúp cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho các tế bào. Thiếu sắt sẽ gây ra hiện tượng giảm sức đề kháng, chậm phát triển thể chất và trí tuệ, tiêu chảy, và các vấn đề về sức khỏe khác.
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến thiếu máu do thiếu sắt ở trẻ em là do mẹ thiếu sắt trong quá trình mang thai hoặc sinh non, cũng như do chế độ ăn uống của trẻ không đảm bảo đủ lượng sắt cần thiết. Trong thai kỳ, sắt được truyền từ mẹ sang con, vì vậy việc mẹ bầu không đủ sắt cần thiết có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi và nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt ở trẻ sơ sinh.
Lượng sắt truyền từ mẹ sang con xuyên suốt thai kỳ, và nhiều nhất trong 3 tháng cuối thai kỳ. Số lượng sắt này được dự trữ trong gan trẻ em và được sử dụng cho khoảng 4-6 tháng nếu chúng ta chỉ cho trẻ bú sữa mẹ – bởi vì sữa mẹ thường rất ít sắt và Vitamin D. Vì vậy, với những trường hợp trẻ em sinh non hoặc nhẹ cân, bổ sung sắt là rất cần thiết để tránh thiếu máu do thiếu sắt.
Ngoài ra, các trẻ sinh bình thường, đủ tuổi và cân nặng cần bổ sung sắt từ 4 tháng tuổi hoặc khi bắt đầu ăn dặm. Tuy nhiên, chỉ bổ sung sắt không đủ, việc bổ sung sắt qua thực phẩm và ăn uống đầy đủ dinh dưỡng rất quan trọng. Các bố mẹ cần lưu ý để đảm bảo con được bổ sung đầy đủ sắt từ phương tiện dinh dưỡng như thức ăn và thực phẩm đặc biệt giàu sắt.
Trẻ em từ 6 tháng trở lên có thể tiếp tục bị thiếu sắt, đặc biệt là khi chế độ ăn dặm thực phẩm không đảm bảo và thiếu đa dạng. Những trẻ em đứng cân hoặc chậm lên cân cũng thường bị thiếu sắt do thiếu các nguồn dinh dưỡng cần thiết. Do đó, bố mẹ cần lưu ý chế độ ăn uống khoa học của trẻ và bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, đặc biệt là sắt để tránh thiếu sắt và thiếu máu.
Trong tổng thể, việc phòng ngừa thiếu máu do thiếu sắt là rất quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cho trẻ em. Bằng việc đảm bảo con được bổ sung đầy đủ sắt cần thiết, bố mẹ có thể giúp trẻ phát triển tốt hơn và giảm thiểu nguy cơ các vấn đề liên quan đến sức khỏe.
THỰC PHẨM NÀO GIÀU SẮT
1. Cải bó xôi
2. Đậu lăng
3. Đậu nành
4. Các loại nghêu, sò
5. Thịt bò
6. Nội tạng (không khuyến cáo với trẻ em)
7. Ngũ cốc
8. Đậu phụ
9. Socola
KHUYẾN CÁO HÀM LƯỢNG SẮT SINH LÝ
• Trẻ sinh non, sinh nhẹ cân <2500gr: 1 mg/kg/ngày
•Trẻ 4- 12 tháng tuổi: 1 mg/kg/ngày, tối đa 11 mg/ngày.
• Trẻ 1 – 3 tuổi: 1 mg/kg/ngày, tối đa 15 mg/ngày
• Trẻ 9 – 13 tuổi: 8-12 mg cho cả bé trai và gái
• Trẻ 14 – 18 tuổi:
– 11mg cho bé trai
– 15 – 25 mg cho bé gái
• Thai kỳ: ăn uống đa dạng, nghỉ ngơi và uống thêm các viên bổ sung đảm bảo đủ 1000mg canxi, 27mg sắt, 1000 IU Vitamin D3
• Mẹ sau sinh : do lượng máu mất trong suốt thai kỳ và chuyển dạ nên các khuyến cáo mẹ dù cho con bú hay không vẫn tiếp tục bổ sung sắt và canxi ít nhất tới 12 tháng sau sinh, đặc biệt mẹ cho con bú.
TỐI ƯU QUÁ TRÌNH HẤP THỤ SẮT
• Uống khi đói, nghĩa là trước hoặc sau bú 1 – 2 tiếng
• Uống cùng vitamin C hoặc bổ sung thực phẩm giàu vitamin C (ổi, cam, xoài…)
Những bé xét nghiệm có thiếu máu hồng cầu nhỏ và ferritin giảm thường cần bổ sung sắt để cải thiện tình trạng thiếu máu. Tuy nhiên, bố mẹ cần lưu ý rằng không nên tự ý bổ sung sắt liều cao mà cần tham vấn bác sĩ nhi của con để được tư vấn về liều lượng cụ thể. Việc bổ sung sắt liều cao không phù hợp với trẻ bị thalassemia, là một căn bệnh di truyền liên quan đến thiêu hụt sắt. Nếu trẻ bị thalassemia và bổ sung sắt liều cao, có thể gây ra ứ sắt ở gan của con.
Tuy nhiên, với các trẻ bị thiếu sắt sinh lý có thể bổ sung sắt theo hướng dẫn của bác sĩ. Trong trường hợp bé có bố/mẹ thiếu máu hoặc xét nghiệm cho thấy bé có thiếu máu, bố mẹ nên tham vấn bác sĩ nhi để được tư vấn về phương pháp bổ sung sắt phù hợp nhất.
Khi bé bước vào giai đoạn ăn dặm, việc chăm sóc dinh dưỡng cho bé càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Đặc biệt, việc bổ sung đủ chất dinh dưỡng, đa dạng và phù hợp, tránh thiếu sắt là việc làm rất cần thiết. Trẻ bước vào giai đoạn này thường có tình trạng chậm tăng cân và thiếu chất do chế độ ăn uống của con chưa đạt tiêu chuẩn. Vì vậy, bố mẹ cần chú ý đến chế độ ăn uống của bé, đảm bảo cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng, đặc biệt là sắt, trong khẩu phần ăn của bé.
Thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, đậu đen, gạo lức, táo, dưa hấu,… là những nguồn sắt hữu cơ tốt nhất cho cơ thể con hấp thụ. Bác sĩ cũng có thể giới thiệu một số sắt hữu cơ trên thị trường để bổ sung cho bé nếu cảm thấy chế độ ăn uống của bé chưa đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng.
Để lại một bình luận